Kiedy szczepić kota: rodzaje i terminy szczepienia kociąt
08.02.2024 - Czas czytania: 3 minuty
Szczepionki to wielkie osiągnięcie zarówno w medycynie ludzkiej, jak i weterynaryjnej. Dzięki drobnemu zabiegowi medycznemu zwierzak może zostać zaszczepiony przeciwko pewnym patogenom — co może uratować mu życie. Nie należy więc unikać tej procedury nawet u młodych kotów. W końcu to małe ukłucie może je uchronić przed poważniejszymi i dłuższymi zabiegami. Dzięki smakołykom kocie dzieci szybko zapominają o emocjonującej wizycie lekarskiej, podczas której szczepionka jest podawana strzykawką w bok ciała. Tu znajdziesz wszystkie informacje o tym, kiedy zaszczepić kotka.
Zasadniczo szczepienie kotów domowych nie jest w Polsce obowiązkowe. Prawo nie wymaga więc od ciebie szczepienia kociąt. Podawanie szczepionek jest jednak zdecydowanie zalecane — nie tylko ze względu na zdrowie domowego tygryska, ale także w ramach ogólnego zapobiegania chorobom (budowania tzw. „odporności zbiorowej”). Na przykład wścieklizna, która może być przenoszona na wiele sposobów, jest chorobą, którą od zwierząt mogą zarazić się też ludzie.
Chociaż zachorowania na wściekliznę zdarzają się w Polsce rzadko (głównie u lisów wolno żyjących), w wielu częściach świata jej wirus nadal występuje często — i teoretycznie może się znów rozpowszechnić. Jeśli tak się pechowo złoży, że u twojego kota podejrzewane będzie zakażenie, musisz przedstawić inspektorowi weterynarii zaświadczenie o szczepieniu.
Jak pokazują statystyki, opiekunowie kotów nie są niestety zbyt pozytywnie nastawieni do szczepień. Koty zaszczepione stanowią zdecydowaną mniejszość całej populacji. Jeśli ten trend się utrzyma, konsekwencje mogą być katastrofalne, ponieważ im mniej kotów na świecie jest zaszczepionych, tym łatwiej mogą się rozprzestrzeniać epidemie.
Zagrożone są nie tylko koty wychodzące. Niektóre patogeny są w stanie przetrwać poza ciałem kota i mogą być przyniesione do domu z zewnątrz. Szczepiąc małego tygrysa zgodnie z zaleceniami Głównego Inspektoratu Weterynarii, wykazujesz się odpowiedzialnością i chronisz swojego futrzaka przed typowymi chorobami kotów.
Dopóki kocięta są malutkie, mają tzw. bierną ochronę immunologiczną. W krwi kocich noworodków nadal krążą przeciwciała wytwarzane przez organizm matki. Mleko matki zawiera ponadto pewne ważne przeciwciała (immunoglobuliny).
Ale ta ochrona ma charakter tymczasowy. Gdy kociaki przestają pić mleko mamy i zaczynają jeść stałą karmę, ich odporność spada. To jest właściwy moment na pierwsze szczepienia. Obecnie ośmiotygodniowym kociakom podaje się pierwszą szczepionkę przeciwko kociemu katarowi i kociemu tyfusowi (nosówce).
Czas na pierwsze szczepienie przychodzi wtedy, gdy kociak „przestawia się” z mleka mamy na stałą karmę.
- Koci katar i nosówka kotów: szczepienia odbywają się podczas trzech wizyt weterynaryjnych, po raz pierwszy w ósmym tygodniu życia. Szczepionkę powtarza się w dwunastym i szesnastym tygodniu. Z reguły stosuje się dziś preparaty łączone, które zapewniają ochronę przed obiema chorobami. A dlaczego szczepionki trzeba odnawiać co miesiąc? Przeciwciała z mleka matki są rozkładane przez organizm w miarę odstawiania kociaków od piersi, ale stopniowo uzupełniają je przeciwciała ze szczepionki. Trzy terminy szczepienia sprawiają, że przejście to odbywa się płynnie. Szczepienie to należy powtórzyć dopiero u piętnastomiesięcznego, dorosłego kota — w zależności od zastosowanej szczepionki koty szczepi się co roku lub co parę lat.
- Wścieklizna: szczepienie kota na wściekliznę przeprowadza się w dwunastym i szesnastym tygodniu życia. Kolejną dawkę szczepionki podaje się w piętnastym miesiącu. Szczepionkę przeciwko wściekliźnie należy odnawiać co od dwóch do trzech lat.
- Białaczka kotów (FeLV): tę szczepionkę warto podawać kotom wychodzącym, ponieważ wirus przenosi się przez bezpośredni kontakt ze śliną — na przykład przez wzajemne lizanie lub gryzienie. Podstawowe szczepienie odbywa się w ósmym i dwunastym tygodniu życia kota.
Inne szczepionki, np. przeciwko wirusowemu zapaleniu otrzewnej (FIP) lub chlamydii, mogą być przydatne w zależności od wskazań medycznych i warunków życia kotka, ale nie należą do podstawowego „kanonu” szczepionek. Niestety w naszej części świata nie ma skutecznej szczepionki przeciwko strasznemu wirusowi niedoboru odporności kotów (FIV, zwanemu czasem „kocim AIDS”). Odpowiednie składniki aktywne z Ameryki Północnej są nieskuteczne wobec lokalnych odmian wirusa.
Wielu opiekunów kotów zastanawia się, czym właściwie jest „szczepienie przypominające” i czy kolejna wizyta u weterynarza w tak krótkim czasie nie będzie dla kotka źródłem niepotrzebnego stresu. Ma to jednak uzasadnienie medyczne. Mówiąc prosto, działanie szczepionki polega na dostarczaniu organizmowi osłabionych lub martwych komórek patogenów. Są one atakowane przez system immunologiczny organizmu, dzięki czemu układ odpornościowy tworzy tak zwane „komórki pamięci (limfocyty T)”. Dzięki nim organizm może wykryć i zwalczyć patogeny w przypadku infekcji, zanim spowodują jakiekolwiek uszkodzenia. Te komórki ulegają jednak z czasem degradacji. Dlatego kiedy szczepisz kota, konieczne jest odświeżanie jego odporności. Dobrze jednak, jeśli między kolejnymi dawkami szczepionek występują dłuższe przerwy. Koty miewają tendencję do rozwoju włókniakomięsaków — szczególnej postaci raka skóry — które w niektórych sytuacjach mogą być powodowane przez zastrzyki. Dlatego im mniej ukłuć, tym lepiej.
W pierwszym roku życia kota większość kosztów opieki weterynaryjnej to koszty szczepień. Jest to jednak niewielka cena, jeśli wziąć pod uwagę że kiedy zaszczepisz kotka, możesz uniknąć kosztów późniejszego leczenia w razie ewentualnego zachorowania. Dlatego nie należy dać się zwieść przeciwnikom ani krytykom szczepień. Warto zaufać weterynarzowi i zadbać o zdrowie swojego tygryska poprzez odpowiednie szczepionki.
