Pies z artrozą – zapobieganie, rozpoznawanie i leczenie problemów ze stawami u psów
15.05.2023 - Czas czytania: 7 minuty
![Ratgeber_Hund_Arthrose_1200x527 Ein Hund wird wegen Arthrose behandelt.](https://media.os.fressnapf.com/cms/2020/07/Ratgeber_Hund_Arthrose_1200x527.jpg?t=cmsimg_920)
Psy z artrozą cierpią na przewlekłą chorobę stawów, która zazwyczaj nie zostaje wykryta i rozpoznana na czas. Często mówi się, że chorobą zwyrodnieniową stawów dotknięte są tylko psy ras dużych; jest to jednak nieprawda. Podobnie jak ludzie, tak i każdy pies może niestety mieć problemy ze stawami. Artroza rozwinęła się już w prawdziwą „psią chorobę cywilizacyjną”, ponieważ statystycznie na chorobę stawów cierpi co piąty pies.
- Czym dokładnie jest artroza u psów?
- Identyfikacja objawów artrozy u psa i poddanie ich ocenie weterynaryjnej
- Diagnostyka przeprowadzana przez weterynarza
- Diagnoza artrozy i ortodoksyjne metody leczenia u psów
- Leczenie środkami przeciwbólowymi (analgetykami)
- Operacja – ostatnia deska ratunku
- Łagodzenie czy leczenie? Nacisk na odżywianie psa
- Zapobieganie na czas problemom ze stawami - czy to w ogóle możliwe?
- Do działań zapobiegających artrozie u psów należą:
- Wskazówki dotyczące zabaw oszczędzających stawy, dla psów młodych, cierpiących na artrozę i starszych
Ta zwyrodnieniowa zmiana stawów nie jest uleczalna. Ale im szybciej rozpoznane zostaną jej objawy, tym większe są szanse na długie i bezbolesne życie psa chorującego na artrozę.
Wyjaśnimy tutaj, jak przebiega artroza u psów i pokażemy terapeutyczne możliwości jej leczenia.
Czym dokładnie jest artroza u psów?
Pod pojęciem „artrozy“ rozumiane są różne choroby, które pociągają za sobą zwyrodnieniową i bolesną zmianę stawów.
W przypadku artrozy u psów chodzi o patologicznie przewlekły proces, w trakcie którego dochodzi do zniszczenia tkanki stawowej (chrząstki). Dotyczy on głównie stawów biodrowych, ale także stawów kręgosłupa i nóg.
Zarówno weterynarze, jak i lekarze zajmujący się medycyną człowieka, nazywają to zjawisko arthrosis deformans. Należy rozróżnić artrozę pierwotną i wtórną.
Artrozę pierwotną i wtórną.
- Artroza pierwotna jest (stosunkowo rzadką) genetycznie uwarunkowaną chorobą stawów, która niejako bez ostrzeżenia prowadzi do zwyrodnienia stawów u psa. Dotyczy ona konkretnych ras, posiadających zasadnicze predyspozycje do problemów ze stawami. Należą do nich przede wszystkim psy ras dużych, tj. dog niemiecki, owczarek niemiecki, labrador czy golden retriever.
- Znacznie częściej spotykana jest artroza wtórna, oznaczająca chorobę stawów, która występuje w wyniku dysplazji stawu biodrowego psa, a jeszcze częściej po zapaleniu stawu psa, tzw. artretyzmie.
- Jeśli zapalenie stawów nie zostanie rozpoznane lub zagoi się w niewystarczającym stopniu, może ono w perspektywie czasu prowadzić do przewlekłej artrozy u psa. Ale również zerwanie więzadła krzyżowego czy warunkowane dziedzicznie wady stawu biodrowego (dysplazja stawu biodrowego), mogą potencjalnie prowadzić do przewlekłego zużycia stawu.
- Także postępujące wraz z wiekiem mechaniczne zużycie stawów psa może być odpowiedzialne za bolesne problemy ze stawami.
- Inne czynniki wywołujące chorobę zwyrodnieniową stawów to np.: nieprawidłowe odżywianie i intensywne lub niewłaściwe obciążenie stawów, nieprawidłowe leczenie, toksyny, operacje stawów, nadwaga u psa, a wreszcie choroby kości, tj. osteoporoza u szczeniąt lub młodych psów.
Jednak nieważne czy to mastiff, owczarek, czy jamnik – artroza może niestety dopaść każdego z naszych czworonożnych przyjaciół. Ważne jest, aby nie szukać winy u siebie jako właściciela psa.
W przeciwieństwie do artretyzmu, –ostrego schorzenia stawu wynikającego z jego zapalenia–, przewlekła artroza u psa nie jest uleczalna. Niezauważona i nieleczona postępuje dalej, aż chrząstka stawowa całkowicie się zużyje i kości zaczną się o siebie ocierać.
Zdolność motoryczna, tj. otwieranie, rozciąganie i zginanie stawów psa, w decydującym stopniu zależy od stanu torebek stawowych, chrząstki stawowej i płynu stawowego.
W trakcie przewlekłej artrozy dochodzi do zmian w chroniącej staw chrząstce, a jednocześnie zmniejsza się ilość płynu maziowego. Zmiana ta może się rozpocząć już podczas ostrego zapalenia stawów. Chrząstka staje się bardziej porowata, nierówna, twardsza, odłamuje się i w końcu całkowicie odpada, tak że kości mogą się o siebie ocierać. Błędne koło zaczyna się, gdy produkcja płynu stawowego zmniejsza się z powodu utrzymującego się stanu zapalnego stawów lub predyspozycji genetycznej, wskutek czego chrząstka stawowa nie dysponuje wystarczającą ilością anabolicznych składników odżywczych, a staw nie jest wystarczająco „nasmarowany”.
![Hund_Arthrose_580x280 Hund Arthrose](https://media.os.fressnapf.com/cms/2020/05/hund-text-arthrose2.jpg)
Identyfikacja objawów artrozy u psa i poddanie ich ocenie weterynaryjnej
Czy pies zawsze z trudem wstaje z legowiska? Trudność sprawia mu wchodzenie po schodach? A może ma problemy z wyskoczeniem z samochodu?
Jeśli odpowiedzi na powyższe pytania brzmiały „tak”, należy jak najszybciej pojawić się ze swoim czworonożnym przyjacielem w specjalistycznej klinice dla zwierząt lub u weterynarza specjalizującego się w schorzeniach stawów u psów.
Artrozę u psa i stopień zaawansowania choroby można rozpoznać po specyficznych problemach układu mięśniowo-szkieletowego psa.
Dodatkową trudnością jest jednak fakt, że psy przez długi czas ukrywają swój ból lub pokazują go w mało specyficzny sposób, co nierzadko utrudnia właścicielowi psa odpowiednio wczesne rozpoznanie objawów artrozy.
Wszystkie objawy mogą wystąpić zarówno u starszych, jak i młodszych psów. Nie należy utożsamiać ich z „naturalnymi“ procesami starzenia; wyraźnie wskazują one na przewlekłą, bolesną chorobę u psa, taką jak artroza.
Typowym objawem przewlekłych problemów ze stawami u psa jest tzw. „faza rozbiegania“, kiedy pies wykazuje początkowo problemy ruchowe i niechęć do ruchu, które ustępują jednak w trakcie spaceru.
Diagnostyka przeprowadzana przez weterynarza
W klinice zwierzęcej, poza niezbędnym badaniem krwi, które może dostarczyć informacji o ewentualnych stanach zapalnych, sprawdzony zostanie przede wszystkim stan stawów. Niezbędne jest wykonanie zdjęć rentgenowskich okolic danego stawu, co stanowi pierwszy krok w postawieniu diagnozy. Zdjęcia rentgenowskie pozwalają weterynarzowi ocenić położenie i stan kości stawowej, a także rozpoznać i zmierzyć chrząstkę.
Aby sprawdzić, czy stawy Państwa psa nie są przeciążone ze względu na inne czynniki, weterynarz może określić tzw. ocenę kondycji ciała (Body Condition Score, BCS) zwierzęcia. Pokazuje ona – –tak jak BMI u ludzi– – stan muskulatury psa. W szczególności mierzy się przy tym zawartość tłuszczu w ciele. Ocena BCS jest określana na 5 poziomach. Idealny dla psów z chorobą zwyrodnieniową stawów jest poziom 3, który powinien być utrzymywany na stałe, aby nie obciążać dodatkowo nadwagą stawów psa.
Diagnoza artrozy i ortodoksyjne metody leczenia u psów
Jeśli weterynarz zdiagnozował u psa przewlekłą artrozę stawów, połączoną być może z ich zapaleniem, pierwszym zadaniem jest wyeliminowanie bólu u psa. W tym celu lekarz weterynarii poda mu odpowiedni środek przeciwbólowy. Przy jednoczesnym zapaleniu stawów podawane są ponadto leki przeciwzapalne, zmniejszające opuchliznę.
![Hund_Arthrose_580x280 Hund Arthrose liegt](https://media.os.fressnapf.com/cms/2020/05/hund-text-arthrose3.jpg)
Leczenie środkami przeciwbólowymi (analgetykami)
Leczenie środkami przeciwbólowymi jest niezbędne, aby Państwa pies przestał przybierać postawę chroniącą bolący go staw i zaczął używać wszystkich swoich stawów w zrównoważony sposób. To z kolei sprzyja produkcji istotnego dla stawu płynu maziowego i odciąża inne stawy.
Niestety, leki przeciwbólowe (analgetyki) obciążają żołądek. Jeśli Państwa pies musi przez dłuższy czas przyjmować tzw. środki NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne, bez kortyzonu), nie warto ryzykować – należy podawać jednocześnie lek chroniący żołądek, tzw. inhibitor pompy protonowej. W ten sposób można ochronić psa przed owrzodzeniami lub nawet pęknięciami żołądka będącymi efektem nietolerancji środków przeciwbólowych.
Jeśli do przewlekłej artrozy dołączy zapalenie stawów, które samo w sobie również sprzyja artrozie, należy je niezwłocznie i całkowicie wyleczyć. W takim przypadku weterynarz może dodatkowo podać psu środek zawierający kortyzon. Aby uniknąć skutków ubocznych kortyzonu, zdecydowanie lepiej jest zastosować bezpośredni zastrzyk do dotkniętego schorzeniem stawu, niż podawać kortyzon w tabletkach.
Operacja – ostatnia deska ratunku
W przypadku poważnych i zaawansowanych problemów ze stawami, tj. dysplazja stawów biodrowych, należy rozważyć możliwość wykonania zabiegu operacyjnego polegającego na usunięciu wszelkich fragmentów kości z torebki stawowej lub nawet na wstawieniu sztucznego stawu.
Należy to bezwzględnie omówić ze specjalistą, a sam zabieg przeprowadzić w odpowiedniej klinice weterynaryjnej.
Łagodzenie czy leczenie? Nacisk na odżywianie psa
Większość właścicieli psów wie, że karma ich czworonożnego przyjaciela ma duży wpływ na stan stawów i układu odpornościowego, a tym samym na ogniska zapalne w stawach.
Jeśli pies ma nadwagę, konieczne należy poddać go diecie. W takim przypadku weterynarz może polecić specjalną karmę dla psów, które mają problemy ze stawami. Jednak istotnym czynnikiem na drodze do stałej redukcji wagi ciała są regularne ćwiczenia. W przypadku artrozy u psa codzienne wybieganie musi być dostosowane do potrzeb i możliwości związanych z chorobą pupila. Jednak również w przypadku choroby stawów u psa (ale bezbolesnej!) nie należy rezygnować z rozbudowanych jednostek ruchowych, ponieważ w dłuższej perspektywie same w sobie stanowią one dobre lekarstwo.
Aby wydostać się z błędnego koła zapalenia i zużycia stawów, pies potrzebuje zrównoważonej diety.
Dobre wyniki w leczeniu artrozy u psa może przynieść podawanie niektórych preparatów witaminowych i pierwiastków śladowych. W tej sprawie należy jednak skonsultować się z weterynarzem, ponieważ zbyt wiele dobrego może mieć skutki odwrotne do zamierzonych.
![](https://media.os.fressnapf.com/cms/2022/06/PL_KW47_VET-Hotspot_Content_LB_OS.Fullsize1.jpg)
Przed podaniem należy zasięgnąć porady weterynarza.
Zapobieganie na czas problemom ze stawami - czy to w ogóle możliwe?
Wprawdzie nie da się powstrzymać genetycznie uwarunkowanego, tzw. pierwotnego zapalenia stawów, ale można znacznie złagodzić objawy artrozy u psa. Im szybciej podjęte zostaną środki zaradcze, tym lepiej. Zasada ta sprawdza się szczególnie w przypadku tzw. artrozy wtórnej, wynikającej z innych chorób stawów, nieprawidłowego karmienia, braku ruchu lub fizycznego przeciążenia.
Do działań zapobiegających artrozie u psów należą:
Redukcja wagi
Zaburzenia wzrostu
Postępowanie z psem
Przeciążenie
Skoki
Podłoże do spania i leżenia
Wskazówki dotyczące zabaw oszczędzających stawy, dla psów młodych, cierpiących na artrozę i starszych
Dla młodych, starszych, ale i cierpiących na choroby stawów psów nadają się w szczególności te zabawy, które pomagają rozwijać ruchliwość psa, nie obciążając przy tym stawów.
Zabawy z piłką
Zabawy z szukaniem
Zabawy w wodzie
Jak widać: z pomocą koniecznej wiedzy, wsparciem weterynarza i Twoja empatią nic nie stoi na przeszkodzie, by pies z artrozą prowadził spokojny tryb życia do późnej starości.