Kiedy nerki psa strajkują: Rozpoznawanie niewydolności nerek
15.05.2023 - Czas czytania: 5 minuty
Wśród właścicieli kotów informacja o znaczeniu nerek dla domowego tygryska dawno już się rozeszła. Jednak fakt, że wiele psów również cierpi na przewlekłą lub ostrą niewydolność nerek, jest wciąż zbyt mało znany. Wiąże się to z tym, że choroba nierzadko wykrywana jest bardzo późno, albo i wcale. Niestety, więcej psów umiera wskutek niewydolności nerek niż z powodu chorób serca. Tutaj można dowiedzieć się, na jakie objawy należy zwracać uwagę, aby wykrywać i zapobiegać chorobom nerek u swojego psa oraz jak można opanować niewydolność nerek.
Nerka psa: mały organ wielkiej wagi
Obie nerki psa położone są obok kręgosłupa, na poziomie odcinka lędźwiowego, a chronione warstwą tłuszczu.Bez przerwy pompowana jest przez nie krew i tam za pomocą tzw. nefronów (komórek filtracyjnych) oczyszczana ze szkodliwych substancji.
Nerki należą do najważniejszych narządów oczyszczających ciało psa. Odfiltrowują one z krwi produkowane codziennie toksyczne produkty metabolizmu białek (amoniak, kreatyninę) i inne substancje, podlegające wydaleniu wraz z moczem. Mają one również inne funkcje – są odpowiedzialne za zrównoważoną gospodarkę wodno-elektrolitową i produkcję hormonów. Ponadto nerki utrzymują w równowadze stosunek kwasowo-zasadowy i regulują ciśnienie krwi.Jeśli nefrony stopniowo obumierają, u psa występuje tzw. chroniczna niewydolność nerek.
Niewydolność nerek u psa: jakie są jej przyczyny?
Chore nerki bardzo późno dają o sobie znać w zauważalny sposób. Dopiero, gdy zniszczonych jest 75% nefronów, dochodzi do rozpoznawalnej z zewnątrz niewydolności nerek. Skutki są przerażające: substancje szkodliwe i smoliste nie są już odfiltrowywane, wobec czego organizm psa jest zatruwany od środka. Grożą mu wysokie ciśnienie krwi i niedotlenienie komórek wynikające z anemii (niedokrwistości).
Dotyczy to nie tylko psów starszych, które często przywożone są do weterynarza już z zaawansowaną niewydolnością nerek. Weterynarze przyjmują, że ponad 20 procent psów, które osiągają lub ukończyły piąty rok życia, cierpi na ograniczoną wydolność nerek.
Jeżeli choroba pojawia się już u młodego psa, często jej przyczyną są uwarunkowania genetyczne. Lekarze weterynarii wiedzą już, że określone rasy narażone są na niewydolność nerek bardziej, niż inne. Należą do nich w szczególności: teriery, tj. wheaten, cairn, west highland, ale także beagle, chow-chow, doberman, golden retriever, berneński pies pasterski, rottweiler czy bulterier.
Medycyna weterynaryjna rozróżnia ostrą i chroniczną niewydolność nerek.
Ostra niewydolność nerek u psa występuje nagle i z licznymi objawami, a spowodowana jest słabym krążeniem w nerkach.
Przewlekła niewydolność nerek u psów: objawy
W chorobie tak poważnej jak przewlekła niewydolność nerek, znanej również jako chroniczna niewydolność nerek, wszystko zależy od odpowiednio wczesnego rozpoznania objawów. Zadanie utrudnia fakt, że pierwsze objawy niewydolności nerek u psów są mało charakterystyczne i przez to błędnie interpretowane przez wielu właścicieli psów.
Objawy kliniczne mogą zaczynać się od znużenia i apatii. Nawet jeśli przyciągają one uwagę właściciela psa, są one często ignorowane, z argumentem, że pies „po prostu się starzeje“. Ale nawet u psów starszych czy starzejących się apatia, ospałość i zmęczenie nie są normalnymi oznakami starości. W postępującym stadium przewlekłej niewydolności nerek objawy nasilają się i wykazują dużą zmienność.
Powodem do niepokoju jest zawsze coraz częstsze wypijanie przez psa większej ilości wody lub wypijanie jej falami (polidypsia), a także oddawanie większej ilości moczu (polyuria) – są to najczęstsze objawy przewlekłej niewydolności nerek.
Również częstsze jedzenie trawy może być oznaką niewydolności nerek u psa.
Właściwa diagnostyka
Weterynarz ma do dyspozycji wiele możliwości zdiagnozowania niewydolności nerek.
W pierwszej kolejności zmierzy psu ciśnienie krwi i zleci analizę krwi. W ramach tej ostatniej określane jest stężenie substancji zawierających azot, a także poziom mocznika i kreatyniny oraz fosforanów. Tego rodzaju diagnostyka jest wiarygodna, ponieważ w chorobie nerek nieodfiltrowany mocznik dociera do krwiobiegu w podwyższonym stężeniu (azotemia).
Następnie weterynarz zleci przeprowadzenie analizy mocznika w moczu psa. Jest to bardzo przydatne badanie, ponieważ tak zwany ciężar właściwy (SG) mocznika dostarcza wartościowych informacji na temat funkcjonowania nerek. Wraz z wynikami analizy krwi lekarz weterynarii może już postawić bardzo zróżnicowaną diagnozę dotyczącą stanu nerek Państwa czworonoga.
W przypadku potwierdzonego podejrzenia uszkodzenia nerek, weterynarz dodatkowo wykona USG w celu określenia wielkości uszkodzonych organów i ich struktury wewnętrznej.
Diagnoza: niewydolność nerek – co teraz?
W przypadku zdiagnozowania niewydolności nerek u czworonoga ważne jest ustalenie, gdzie leży przyczyna choroby, czy jest nią – np. pierwotna choroba zakaźna, taka jak leiszmanioza – i czy ma ona formę ostrej czy przewlekłej niewydolności nerek u psa.
Ostra choroba nerek jest łatwiejsza do wyleczenia, ponieważ niedokrwistość nerek może być leczona za pomocą odpowiednich medykamentów dających duże szanse na całkowite wyzdrowienie. Warunkiem jest, by ostra niewydolność nerek została wykryta na czas. Zawsze istnieje jednak ryzyko, że etap ostrej niewydolności niepostrzeżenie zamieni się w niewydolność chroniczną.
Znacznie trudniej jest leczyć chroniczną chorobę nerek. Pod pojęciem tym należy rozumieć nieodwracalne uszkodzenie i degradację wewnętrznej struktury nerek.
Najważniejszym zadaniem jest zatem zachowanie pozostałej funkcjonującej tkanki nerkowej tak długo, jak to możliwe.
Jakkolwiek przerażająca może być diagnoza chronicznej niewydolności nerek, nie oznacza to, że czworonóg nie pozostanie Państwa wiernym towarzyszem jeszcze przez długie lata. Podstawowym warunkiem jest jednak dokładne przestrzeganie wyznaczonego sposobu leczenia.
Należy koniecznie przeprowadzać dokładne kontrole weterynaryjne.
W przypadku, gdy zauważą Państwo gwałtowne pogorszenie się objawów u psa, nie wolno zwlekać – należy niezwłocznie udać się do weterynarza lub kliniki dla zwierząt. Łagodna niewydolność może przerodzić się w mocznicę, bardzo ostrą postać niewydolności nerek u psów, która może być leczona tylko poprzez natychmiastową terapię infuzją dożylną. Jeśli pies jest nadal zdrowy, należy chronić go poprzez coroczne badania kontrolne. Im szybciej choroba ta zostanie wykryta, tym lepsze są efekty leczenia.
Przed podaniem należy zasięgnąć porady weterynarza.
