Dogoterapia — jaką rolę odgrywają zwierzęta w psychoterapii?
15.05.2023 - Czas czytania: 9 minuty
Dogoterapie, czyli terapie z udziałem psów, coraz częściej i coraz chętniej stosowane są jako uzupełnienie tradycyjnych metod psychoterapii. Zwierzęta, takie jak psy, koty czy konie, pełnią ważną funkcję w procesie terapeutycznym, umożliwiając ludziom nawiązanie bliższych relacji, rozwijanie umiejętności społecznych i emocjonalnych oraz łagodzenie stresu i napięcia. Sprawdź, jak zacząć swoją przygodę z dogoterapią, jaki kurs okaże się niezbędny i jakie psy najczęściej szkoli się do takiej formy współpracy!
Co to jest dogoterapia?
Dogoterapia jest cieszącą się coraz większą popularnością formą pomagania ludziom z różnymi schorzeniami i problemami, w której zwierzęta odgrywają kluczową rolę w procesie leczenia. Terapia ze zwierzętami opiera się stricte na relacji między człowiekiem a czworonogiem, która pomaga pacjentom poprawić swoje zdrowie psychiczne i fizyczne.
Do roli zwierząt wspierających emocjonalnie szkoli się najczęściej psy, ale zdarzają się również koty, konie, ptaki, a nawet gryzonie. Terapia z udziałem zwierząt polega na korzystaniu z naturalnej zdolności naszych czworonożnych przyjaciół do nawiązywania relacji z ludźmi i oddziaływania na ich stan emocjonalny. Podczas sesji dogoterapii, zwierzęta stanowią główne źródło wsparcia i towarzystwa dla pacjentów.
Dogoterapie obejmują wiele dziedzin, takich jak psychiatria, psychoterapia, neurologia, geriatria, rehabilitacja, a nawet pediatria. Dogoterapia dla dzieci pomaga w ich prawidłowym rozwoju emocjonalnym, jednak nim zdecydujesz się na wprowadzenie jej we własnym domu, musisz poznać wskazówki i zasady dotyczące rozwijania przyjaźni między dzieckiem i psem, najlepiej kończąc specjalny kurs.
Psy do dogoterapii to niezastąpieni kompanii także podczas leczenia takich chorób psychicznych jak depresja, lęki, zaburzenia afektywne, zaburzenia lękowe i PTSD. Jakby tego było mało warto dodać, że terapia z psem wpływa pozytywnie na nasze zdrowie fizyczne, przynosząc pozytywne skutki w leczeniu bólu, obniżaniu poziomu stresu i napięcia oraz ogólnej poprawie naszego samopoczucia.
Jak działa i jak wygląda dogoterapia?
Co ma na celu dogoterapia? Ta forma leczenia opiera się na wykorzystaniu relacji między człowiekiem i jego czworonożnym kompanem. Podczas sesji pies pełni rolę pozytywnego i przyjacielskiego partnera, który ma za zadanie pomagać w ponownym budowaniu więzi międzyludzkich.
Dogoterapie mogą przyjmować różną formę, od wspólnej zabawy z czworonogiem w zamkniętym pomieszczeniu, po spacery i aktywną zabawę. Terapia ta wykorzystuje naturalne instynkty psów, takie jak potrzeba kontaktu, aktywności i akceptacji. Podczas sesji często wykorzystywane są dodatkowe akcesoria takie jak zabawki dla psa, które ułatwiają kontakt pacjenta ze zwierzęciem.
Psy do dogoterapii pełnią funkcję katalizatora ułatwiającego interakcje społeczne, co może pomóc osobom z zaburzeniami lękowymi, depresją, zaburzeniami nastroju czy innymi problemami o podłożu psychicznym. Dla kogo zatem powstała dogoterapia? Właściwie dla każdej osoby, która nie radzi sobie w kontaktach z innymi ludźmi i potrzebuje emocjonalnego wsparcia.
Wizualnie, dogoterapia może wyglądać różnie w zależności od celów i potrzeb pacjenta. Sesje mogą odbywać się zarówno w pomieszczeniach terapeutycznych i składać się z takich elementów jak np. pielęgnacja sierści psa za pomocą specjalnych szczotek oraz kosmetyków, jak również mogą być prowadzone bardziej aktywnie w plenerze.
Jakie przykładowe ćwiczenia sprawdzą się podczas dogoterapii? Wachlarz możliwości jest naprawdę spory. Początkowo można zacząć od prostych zadań jak głaskanie psa i przebywanie w jego otoczeniu, a następnie stopniowo przed pacjentem można stawiać coraz większe wyzwania jak wspólne spacery z czworonogiem i zabawa, podczas której pacjent będzie wykorzystywał akcesoria do aportowania dla psów, czy szarpaki.
Jak zacząć leczenie, aby dogoterapia przyniosła pożądane efekty? Koniecznie musi zostać przeprowadzana pod nadzorem wykwalifikowanych terapeutów, którzy są w stanie ocenić potrzeby pacjenta i dostosować sesję do jego indywidualnych preferencji.
Rasy psów do dogoterapii
Rasy psów do dogoterapii są wybierane na podstawie ich temperamentu, zdolności interakcyjnych, tolerancji wobec ludzi i innych zwierząt oraz ogólnego stanu zdrowia. Nie każda rasa niestety nadaje się do pracy terapeutycznej, ponieważ wymaga ona specyficznego zestawu cech i umiejętności.
Jakie zwierzęta pomagają w depresji i są najczęściej wykorzystywane podczas dogoterapii? Bez cienia wątpliwości są to psiaki rasy golden retriever. Znane ze swojego łagodnego temperamentu i chęci do kontaktu z ludźmi, golden retrievery są idealnymi kandydatami do pracy z osobami starszymi, chorymi i niepełnosprawnymi. Są one również używane w pracy z dziećmi, szczególnie tymi, które mają problemy emocjonalne.
Terapeutyczny pies i niemowlę: jak stworzyć duet idealny w swoim domowym zaciszu? Przede wszystkim pamiętaj, że same predyspozycje czworonoga to za mało. Aby dogoterapia była efektywna konieczny będzie odpowiedni kurs, który nauczę Cię, w jaki sposób stworzyć bezpieczne środowisko do pracy dla swojej pociechy i jej czworonożnego przyjaciela.
Jakie jeszcze psy sprawdzą się do dogoterapii? Bardzo często korzysta się z pomocy takich ras jak:
- labradory,
- sznaucery miniaturowe,
- pudle,
- beagle,
- cavalier king charles spaniele.
Ważne jednak, aby rasa psa dobrana została indywidualnie do potrzeb pacjenta. Przykładowo, psy o krótkiej sierści mogą lepiej sprawdzić się u osób z alergiami, podczas gdy psy o długiej sierści będą niezastąpione dla osób, które potrzebują większej stymulacji sensorycznej. Szkolenie psa do dogoterapii musi nauczyć go posłuszeństwa oraz przyzwyczaić do systematycznych interakcji z różnymi ludźmi i zwierzętami.
Ostatecznie, to nie rasa a indywidualne cechy czworonoga są najważniejsze podczas podejmowania decyzji o wykorzystaniu go w dogoterapii. Psy, które wykazują zdolności do budowania relacji z ludźmi i które mają naturalną skłonność do pomagania innym, mogą być skutecznymi terapeutami, niezależnie od rasy.
Jak szkoli się psy do terapii?
Psy do dogoterapii muszą być posłuszne i dobrze przystosowane do interakcji z ludźmi. Kursy i szkolenia muszę zatem opierać się o liczne powtórzenia, a także wymagać będą sporo cierpliwości i nakładu czasowego. Jak zacząć? Na początek psiak musi przyswoić podstawowe komendy takie jak:
- siad,
- zostań,
- na miejsce,
- do nogi,
- aport.
Kolejnym krokiem będzie zweryfikowanie, w jaki sposób zwierzak radzi sobie w sytuacjach wymagających większego skupienia. Psy muszą być w stanie utrzymać spokój i opanowanie w różnych sytuacjach, w których może im przeszkadzać hałas, tłumy ludzi i nieznane zwierzęta.
Szkolenie psów do dogoterapii polega również na nauce czytania ludzkich emocji i reagowaniu na nie w odpowiedni sposób. Psy uczą się rozpoznawać sygnały niewerbalne takie jak gesty, mimika i ton głosu, co jest szczególnie ważne w przypadku pracy z osobami niepełnosprawnymi lub dziećmi w przedszkolu.
Jakie psy jeszcze okażą się niezastąpione? Przede wszystkim takie, które zostały nauczone właściwego reagowania na różne bodźce, w tym nieprzyjemne dźwięki, rozpraszające zapachy czy zbyt intensywny dotyk. Dogoterapia dla dzieci wymaga od psa szczególnej cierpliwości, dlatego szkolenie takich czworonogów trwa z reguły nieco dłużej.
Zastanawiasz się, w jaki sposób rozpocząć swoją przygodę z dogoterapią? Pierwszym krokiem powinno być wzięcie udziału w profesjonalnym kursie organizowanym przez wykwalifikowanych instruktorów i behawiorystów. Ich wiedza i doświadczenie okażą się niezbędne podczas pracy z psami oraz ludźmi, którzy borykają się z różnymi problemami zdrowotnymi i emocjonalnymi. Instruktorzy nauczą Cię, w jaki sposób prawidłowo motywować czworonoga oraz jak radzić sobie podczas stresujących go sytuacji.
Szkolenie przyniesie najlepsze efekty tylko wtedy gdy właściciel czworonoga zaangażuje się aktywnie w cały proces i będzie uczestniczył w kursie wraz ze swoim pupilem. Dzięki temu wzmocni się również łącząca ich więź, która jest kluczowym elementem w pracy z psami w ramach dogoterapii.
Kiedy warto skorzystać z dogoterapii?
Ta forma terapii może okazać się skuteczna w przypadku wielu różnych zaburzeń i schorzeń, zarówno fizycznych, jak i psychicznych. W zależności od konkretnego przypadku dogoterapia może być zalecana jako dodatkowe wsparcie lub nawet jako główna forma terapii.
W przypadku zaburzeń emocjonalnych, takich jak depresja, lęki czy zaburzenia afektywne, może pomóc w zmniejszeniu poziomu stresu, poprawie nastroju, zwiększeniu poczucia komfortu i zadowolenia z życia. Poprzez kontakt z psem, pacjent może odczuwać większe poczucie bezpieczeństwa, poczucie akceptacji i przywiązania.
Dodatkowo psy są w stanie pomóc w poprawie koncentracji oraz motywacji do wykonywania działań. W przypadku zaburzeń rozwojowych, takich jak autyzm, zespół Aspergera czy zespół Tourette’a, dogoterapia może pomóc w poprawie umiejętności społecznych i komunikacyjnych, a także w redukcji stresu i poprawie samopoczucia.
W przypadku schorzeń fizycznych, takich jak choroby układu krążenia, choroby neurologiczne czy choroby przewodu pokarmowego, dogoterapia może pomóc w poprawie funkcjonowania organizmu. Nasi czworonożni przyjaciele mogą działać jako narzędzia terapeutyczne, poprawiając zdolność pacjentów do wykonywania codziennych czynności, czego doskonałym dowodem jest między innymi o wiele efektywniejsza praca zdalna z domu z psem.
Warto jednak pamiętać, że najczęściej dogoterapia nie zastępuje tradycyjnych form leczenia, takich jak farmakoterapia czy terapia behawioralna. Zawsze należy konsultować się z lekarzem lub terapeutą przed podjęciem decyzji o zastosowaniu dogoterapii.
Jak zacząć terapię z psem?
Kluczowe okaże się znalezienie odpowiedniego terapeuty, który zrozumie nasze problemy i pomoże w ustaleniu celów terapii oraz planu działania. W zależności od potrzeb i dolegliwości pacjenta program może uwzględniać różne techniki terapeutyczne, takie jak terapia behawioralna, terapia poznawczo-behawioralna czy terapia poznawcza.
Pamiętajmy, że podczas dogoterapii równie istotny co praca z psem jest nadzór wykwalifikowanego terapeuty. W zależności od potrzeb sesje mogą odbywać się w różnych miejscach, takich jak biura terapeutyczne, domy opieki, a nawet mogą być organizowane dla dzieci w przedszkolu. Koniecznymi akcesoriami mogą okazać się różne zabawki i smycz dla psa, które ułatwią nam początkowe interakcje. Ważne jest, aby pacjent czuł się komfortowo i bezpiecznie podczas terapii z psem, a terapeuta stale monitorował postępy i dostosowywał plan działania w zależności od zmieniających się potrzeb.
Dogoterapia to skuteczna i coraz popularniejsza metoda wspomagająca terapię psychologiczną. Psy w terapii potrafią przynieść wiele korzyści, od redukcji stresu, przez poprawę nastroju, aż do wprowadzenia pozytywnych zmian w zachowaniach i relacjach. Warto zacząć swoją przygodę z dogoterapią, skorzystać z usług doświadczonych terapeutów i szkolić swojego psa, aby mógł odgrywać rolę terapeutycznego asystenta.
